یکی از لازمه های معاملات در هر زمان، مخصوصا در زمان ما «گواه گرفتن بر معامله» می باشد، که باعث اطمینان خاطر و جلوگیری از کلاهبرداری می گردد.
خداوند متعال در قرآن کریم بر این اصل اساسی تأکید نموده و می فرمایند :« يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِذا تَدايَنْتُمْ بِدَيْنٍ إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ ... إِلاَّ أَنْ تَكُونَ تِجارَةً حاضِرَةً تُديرُونَها بَيْنَكُمْ[1]» اى كسانى كه ايمان آوردهايد! هنگامى كه بدهى مدّتدارى (به خاطر وام يا داد و ستد) به يكديگر پيدا كنيد، آن را بنويسيد! ... مگر اينكه داد و ستد نقدى باشد كه بين خود، دست به دست مىكنيد.
خداوند متعال ضمن دستور به نوشتن عهدهای مالی، علت آن را اینگونه بیان می فرمایند: «ذلِكُمْ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ وَ أَقْوَمُ لِلشَّهادَةِ وَ أَدْنى أَلاَّ تَرْتابُوا[2]»! اين، در نزد خدا به عدالت نزديكتر، و براى شهادت مستقيم تر، و براى جلوگيرى از ترديد و شك (و نزاع و گفتگو) بهتر مىباشد.
اگر در معاملات نسیه، فروشنده و خریدار با میل و اقبال در میان خود، قرار داد بنویسند و برای آن شاهد بگیرند، به عدالت نزدیکتر است (چون به مرور زمان انسان ممکن است در کالا یا پول آن دچار اشتباه کند یا اصلا از یادش برود در این مواقع نوشته به کمک می آید)و از نزاع و درگیری جلوگیری می کند و در نتیجه، ضمن کمک به آرامش اجتماعی و اقتصادی موجب اعتماد در بین افراد می گردد.
یکی از اعمال عبادی بسیار مهم و مورد تأکید در دین اسلام «نماز» می باشد که به عنوان ستون دین[1] و عامل بازدارنده از فحشا و منکر معرفی شده است[2]، که البته در هنگام تجارت و بازار اهمیت بیشتری می یابد، چرا که بازار و تجارت نزدیکترین جا برای سقوط و منکر می باشد.
خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید : «رِجالٌ لا تُلْهيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إيتاءِ الزَّكاةِ[3]»مردانى كه نه تجارت و نه معاملهاى آنان را از ياد خدا و برپاداشتن نماز و اداى زكات غافل نمىكند.
خداوند متعال در این آیه مردانی را مورد تأیید و مدح قرار می دهد که به وقت نماز خود مواظب اند و تجارت و معامله آنها را از یاد خداوند متعال و برپا داشتن نماز غافل نمی کند.
امام صادق (علیه السلام) در تفسیر این آیه می فرمایند: «كَانُوا أَصْحَابَ تِجَارَةٍ فَإِذَا حَضَرَتِ الصَّلَاةُ تَرَكُوا التِّجَارَةَ وَ انْطَلَقُوا إِلَى الصَّلَاةِ[4]»اينها تاجر بودند و هنگام نماز تجارت را رها كرده آهنگ نماز مىكردند و بسوى آن گام برمىداشتند.
اهمیت نماز و ترک تجارت تا اندازه ای است که خداوند متعال به طور صریح می‌فرماید : «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ[5]»اى كسانى كه ايمان آوردهايد! هنگامى كه براى نماز روز جمعه اذان گفته شود، به سوى ذكر خدا بشتابيد و خريد و فروش را رها كنيد كه اين براى شما بهتر است اگر مىدانستيد!
البته مراد از این بحث تنها ترک تجارت به خاطر نماز نیست، بلکه مراد ترک همه کارها در وقت نماز می باشد.
[1] - بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج74، ص: 80
بازار به دلیل اینکه محلی برای معامله و دادوستد می‌باشد، احتمال ضایع شدن حقوق و لغزش در آن بسیار است، بنابراین آنتی ویروسی لازم است تا با ویروس لغزش و حق کشی مبارزه کند؛ از دیدگاه اسلام این آنتی ویروس ذکر خداوند متعال می‌باشد.
قرآن مبین می‌فرماید:«رِجالٌ لا تُلْهيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ[1]» مردانى كه نه تجارت و نه معاملهاى آنان را از ياد خدا.
ذکر انسان را دائم در یاد خداوند متعال نگه می‌دارد و گوشزد می‌کند که اگر نیکی کنی، نیکی می بینی[2] و اگر بدی کنی، بد جایگاهی خواهی داشت[3]؛ بنابراین باعث می‌شود که انسان از زشتی‌ها و پلیدی‌های بازار در امان باشد.
البته مراد از" ذِكْرِ اللَّهِ" ذكر قلبى است، كه مقابل فراموشى و غفلت از ياد خدا است[4]، هر چند که در زبان جاری نباشد.
خرید، واژه آشنایی که این روزها بیشتر به گوش می خورد و نقش بس مهمی در پیچاندن ایفا می نماید.
آیا تا به حال فکر کرده اید که دین اسلام چه آدابی برای شیرین شدن خرید بیان کرده؟
دین اسلام به عنوان آخرین و کاملترین دین، تمام زوایای زندگی بشر را مورد توجه قرار داده و برای شیرین شدن تک تک مراحل زندگی، آدابی را بیان فرموده، تا با پیروی از آن تلخ را شیرین و شیرین را شیرینتر نماید.
مسئله خرید نیز از این قاعده استثنا نبوده و آدابی دارد که توجه به آنها باعث لذت بخش شدن آن می‌شود.
و بر مردان مومن بگو: «دیده فرو نهند و پاکدامنى ورزند»
و بر زنان با ایمان بگو :«دیده فرو بندند و پاکدامنی ورزند»
اولین و مهمترین عاملی که باعث افتادن در دام شیطان و مرتکب شدن عمل زشت می گردد«نگاه کردن به نامحرم» است که در احادیث به عنوان تیری از تیرهای زهرآلود شیطان معرفی شده است.
حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: «النَّظْرَةُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ مَسْمُومٌ مَنْ تَرَکَهَا لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَا لِغَیْرِهِ أَعْقَبَهُ اللَّهُ إِیمَاناً یَجِدُ طَعْمَهُ[1]» نگاه به نامحرم تیری از تیرهای زهرآگین شیطان است، هرکس از ترس خدا از آن بپرهیزد خداوند در پاداش ایمانی به او می دهد که شیرینیش را در قلبش احساس کند.
کاری که زهر می کند به طور کلی این است که تمام بدن را مسموم می کند، فکر را از کار می اندازد ، اندام را از کار می اندازد و ....
کاری که نگاه به نامحرم با انسان می کند نیز همینطور است، بدن را مسموم می کند، قدرت تفکر را از انسان می گیرد و انسان نمی تواند بر عاقبت عمل خود بیاندیشد ، اندام مانند دست و پا و قلب را از کنترل انسان خارج می سازد و در نهایت در هر کاری تمرکز و اخلاص را از انسان می گیرد و اینگونه می شود که دچار آسیب های روحی و جسمی میگردد و در نهایت شیرینی ایمان را هرگز نمی چشد.
البته بر خلاف تصور برخی ها، فرو بستن چشم فقط برای مردان نیست بلکه زنان نیز باید از نگاه به نامحرم اجتناب کنند اما به دلیل جذابیت بیشتر زنان، مردان باید بیشتر مراقب نگاه خود باشند؛ همانطور که خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: «قُلْ لِلْمُؤْمِنینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ * وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ[2]» و بر مردان مومن بگو: «دیده فرو نهند و پاکدامنى ورزند»* و بر زنان با ایمان بگو :«دیده فرو بندند و پاکدامنی ورزند».
کلمه" غض" به معناى روى هم نهادن پلکهاى چشم است[3].
همانطور که می بینید دستور فرو بستن نگاه از نامحرم هم برای مردان تشریع شده است، هر چند که این حکم برای مردان مقدم شده است.
جهت مطالعه بیشتر مراجعه کنید به :
1- ترجمه تفسیر المیزان، ج15، ص: 155
2- نسیمی از بهشت ، اسدالله محمدی نیا
3 – طرائف الحکم- اندرزهای ممتاز ، آیت الله استاد احمد آشتیانی
لا جُناحَ عَلَيْهِنَّ فِي آبائِهِنَّ وَ لا أَبْنائِهِنَّ وَ لا إِخْوانِهِنَّ وَ لا أَبْناءِ إِخْوانِهِنَّ وَ لا أَبْناءِ أَخَواتِهِنَّ وَ لا نِسائِهِنَّ وَ لا ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُنَّ وَ اتَّقِينَ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيداً
بر زنان، (نداشتن حجاب) در مورد پدرانشان و پسرانشان و برادرانشان و پسران برادرانشان و پسران خواهرشان و ديگر زنان مسلمان و كنيزانشان گناهى نيست، و تقواى الهى پيشه كنيد زيرا خداوند بر هر چيزى گواه است.
یکی از معضلات و مسائل مهم جوامع غربی که به علت سیاستهای اشتباه حاکمانشان دامنگیرشان شده است و هر روز بر قربانیان خود می افزاید «روابط نامشروع» (یا آزادی های بی قید و بند) می باشد، که هر روز افراد بیشتری را در باتلاق انحطاط و افسردگی و بسیاری از مشکلات دیگر فرو می برد .
اما آنچه که اهمیت دارد این است که متاسفانه کشورهای اسلامی از آسیبهای این بحران در امان نیستند ، چرا که در سالیان متمادی مخصوصا سالهای اخیر دشمنان دین ، آزادی و معنویت، خواب های پریشانی برای جوامع اسلامی می بینند و سعی می کنند از راههای مختلف فرهنگ خود در جوامع اسلامی وارد کرده و رواج دهند؛ مخصوصا در جمهوری اسلامی ایران که امروزه پرچمدار اسلام ناب محمدی (صل الله علیه و آله) می باشد .
این هدف به صورت مستمر و با ابزاری خاص و البته برنامه ای دقیق و با هدف به انحطاط و انزوا کشاندن جوامع اسلامی و انحر اف آنان از مسیر تکامل و رشد در امورد دنیوی و معنوی ، بر مسیر فساد، تباهی و سیاهی، در حال اجرا و تزریق شدن می باشد و متاسفانه برخی جوانان به دلیل عدم آگاهی از تبعات و مشکلات ناشی از آن، این فرهنگ را به عنوان فرهنگ زندگی متمدن پذیرفته و کورکورانه از آن پیروی می کنند .
این موضوع به دلیل اهمیت فوق العاده اش نیازمند توجه و نگاه موشکافانه مسولان و مردم ، مخصوصا جوانان می باشد(،که به عنوان اولین جامعه هدف این حمله مطرح هستند)؛ تا با رصد به موقع، هوشیارانه، آگاهی لازم و البته برنامه ای دقیق، بتوان در مقابل این سیل هجوم مقاومت نموده و از نفوذ آن جلوگیری نمود .
با این مقدمه اهمیت اقدام برای رفع هر چه سریعتر این معضل و دفع و جلوگیری از ورود آن روشن می شود.
انشاالله در چند نوشته بر موضوع روابط نامشروع در محورهای زیر خواهیم پرداخت :
1- حرمت روابط نامشروع
2- عوامل و منشا پیدایش این روابط
3- آثار و آسیب های این روابط
حرمت روابط نامشروع در دین مقدس اسلام:
اولین موضوع ، دانستن حکم روابط بین نامحرمان و مرز روابط مشروع و نا مشروع می باشد، تا با آگاهی به آنها بتوانیم ، الگوی رفتاری خود را در روابط با نامحرمان ترسیم نموده و طبق آن ارتباطات خود را مدیریت نماییم.
به علت رعایت اختصار مطلب تنها به ذکر کلیاتی که در برخی از آیات و روایات آمده است بسنده می کنیم و احکام تفصیلی را ارجاع می دهیم به رساله های مراجع معظم تقلید، که هر کس می تواند از رساله مرجع خود آنها را به دست آورد یا از طریق سامانه پیامکی (30009640) سوال نماید یا به سایت : www.pasokhgoo.ir،www.hawzah.net یا سایتهای معتبر دیگر ، مراجعه نماید .
دین اسلام به عنوان دین کامل که برای تمامی مراحل زندگی بشری برنامه دارد ، در این موضوع نیز احکامی بر مبنای توجه به نیازهای مردان و شخصیت انسانی زنان صادر کرده و حدود روابط را مشخص نموده است.
در دیدگاه اسلام صرف ارتباط میان زن و مرد نامحرم ممنوعیتی ندارد، بنابراین زنان و مردان نامحرم می توانند با رعایت اصول اخلاقی و توجه به شخصیت انسانی باهم ارتباط داشته باشند [1]و حرمت آن در شرایط خاصی است .
البته اگر احکام گفته شده دین مقدس اسلام اجرا شود، می توان گفت که ازدواج آغاز آزادی و رهایی می باشد برخلاف فرهنگ غربی که ازدواج را آغاز محرومیت و محدودیت معرفی می نماید .
بنابراین احکام روابط دارای کلیاتی است که خداوند متعال در آیات مختلف آنها را بیان فرموده است و احادیث مختلف به شرح ، تفسیر و تفصیل آنها پرداخته اند .
خداوند متعال در چندین آیه قرآن کریم از جمله این آیه محارم را بیان می فرماید: «لا جُناحَ عَلَيْهِنَّ فِي آبائِهِنَّ وَ لا أَبْنائِهِنَّ وَ لا إِخْوانِهِنَّ وَ لا أَبْناءِ إِخْوانِهِنَّ وَ لا أَبْناءِ أَخَواتِهِنَّ وَ لا نِسائِهِنَّ وَ لا ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُنَّ وَ اتَّقِينَ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيداً[2]» بر زنان، (نداشتن حجاب) در مورد پدرانشان و پسرانشان و برادرانشان و پسران برادرانشان و پسران خواهرشان و ديگر زنان مسلمان و كنيزانشان گناهى نيست، و تقواى الهى پيشه كنيد زيرا خداوند بر هر چيزى گواه است.
خداوند متعال در آیه فوق ، محرمهای زنان را می شمارد تا با پایبندی به آن تقوای الهی را پیشه سازند و از حدود الهی تجاوز نفرمایند .
1- پدران (پدر خود زن و پدر بزرگهایش هر چه بالا روند)
2- پسران (پسران خود زن و نوه های پسر چه دختر و چه پسری)
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
همه چیز را ... خواندم.
